ในเกมหมากรุกระดับโลกครั้งนี้ ตัวหมากไม่ได้ทําจากงาช้างหรือไม้มะเกลือ แต่ถูกหล่อขึ้นจากโค้ด, ข้อมูล, และปัญญาประดิษฐ์ ฝั่ง “ขาว” – SILICON VALLEY พร้อมด้วยทัพ GPT, GEMINI, และ GROK – ครองความได้เปรียบมาเนิ่นนาน แต่จู่ๆ “ม้าดํา” จากหางโจวก็กระโจนเข้าสู่สนาม DEEPSEEK – สตาร์ทอัพที่กล้าท้าชิงบัลลังก์ AI ด้วยกลยุทธ์ที่ไม่มีใครคาดคิด เกมนี้ไม่ใช่แค่ การชิงชัยระหว่างอัลกอริทึม แต่เป็นเกมส์การประลองวิสัยทัศน์ที่จะกําหนดชะตากรรมของมนุษยชาติ
ทัพขาว : นวัตกรรมแห่ง SILICON VALLEY
โลกตะวันตกส่ง “ควีน” ออกศึก – กองทัพ AI อันทรงพลังนําโดย OPENAI ผู้สร้าง GPT ที่ปฏิวัติการประมวลผลภาษา, GOOGLE กับ GEMINI ที่ครองด้านข้อมูลเชิงลึก, META AI ที่เชี’ยวชาญด้านโซเชียล, และ GROK จาก XAI ที่โดดเด่นด้านการวิเคราะห์ พวกเขาขับเคลื่อนด้วยพลังแห่งนวัตกรรม และการแข่งขันเสรีจาก SILICON VALLEY สู่ควอนตัมคอมพิวติ้ง ความหลากหลาย, ความเร็ว, และความกล้าคือจุดแข็ง แต่การแข่งขันที่ดุเดือดระหว่างค่ายและทิศทางที’ กระจัดกระจายอาจทําให้ “ควีน” นี้เสียสมดุล
ทัพดํา : กลยุทธ์แห่งแดนมังกร
ส่วนโลกตะวันออกก็ตอบโต้ด้วย “ม้า” – DEEPSEEK สตาร์ทอัพจากหางโจวที’ก่อตั้ง โดย LIANG WENFENG และหนุนโดย HIGH-FLYER เป็น OPENSOURCE ที่ท้าชนโมเดลตะวันตกด้วยประสิทธิภาพสูง, ราคาถูก, และการใช้งานครอบคลุม ร่วมกับ QWEN (ตัวเก่งด้านอีคอมเมิร์ซของ ALIBABA) และ KIMI (แชมป์ NLP ของ TENCENT) แต่ DEEPSEEK เด่นด้วยการเข้าถึงกว้างขวาง – จากครูในแอฟริกา แปลตําราเรียลไทม์ ถึงโรงงานในเอเชียวิเคราะห์ข้อมูลทันใจ
การผสานกับโครงสร้างพื้นฐานอย่าง 5G ของ HUAWEI และระบบนําทาง BEIDOU ทําให้ “ม้า” ตัวนี้เคลื่อนไหวอย่างคาดเดายากและทรงพลัง ล่าสุด มหาวิทยาลัยทั่วจีน เช่น SHENZHEN UNIVERSITY และ ZHEJIANG UNIVERSITY เริ่มเปิดหลักสูตร DEEPSEEK เพื่อฝึกอบรมนักศึกษาในเทคโนโลยี AI จริยธรรมแห่งนวัตกรรม
ตะวันตก : การบุกแบบเปิดเผย
ตะวันตกเล่นแบบ “เปิดหน้า” – “ควีน” เคลื่อนไหวด้วย SOFT POWER อันเย้ายวน (HOLLYWOOD, GOOGLE, NETFLIX) และ HARD POWER อันแข็งแกร่ง (NATO, การคว่ำบาตร) AI จากค่ายต่างๆ ถูกขับ เคลื่อนโดยตลาดเสรี และการแข่งขันที่ดุเดือด แต่ความแตกแยก – การเมืองสหรัฐฯ ที่วุ่นวาย, ความขัดแย้งใน EU, หรือการชิงชัยระหว่างค่าย – อาจทําให้ “เบี้ย” ล้มกระจาย
ตะวันออกเลือก “ซ่อนหมาก”
DEEPSEEK เป็นหัวหอกของกลยุทธ์ระยะยาวจากแดนเทคโนโลยีของจีน การปล่อย DEEPSEEK เป็น OPENSOURCE ไม่ใช่แค่การแบ่งปัน แต่เป็นการล้อมกระดานด้วยพันธมิตร – จากแอฟริกาที่ใช้ในเมืองอัจฉริยะ ถึงเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่ผสานกับการค้า “ป้อม” ของตะวันออกตั้งมั่นด้วยระเบียบและความ สามัคคี แต่การควบคุมที’เข้มงวดอาจทําให้ขาดความยืดหยุ่น
การเชื่อมโยง: การปะทะของสองวิถี
DEEPSEEK ยกระดับตะวันออกจากผู้ตามเป็นผู้ท้าชิง – ตะวันตกบุกด้วยความเร็วจากหลายแนวรบ ตะวันออกล้อมด้วยความอดทนจากระบบเดียวกัน การต่อสู้ครั้งนี้ไม่ใช่แค่ครอง “ราชา” แต่เป็นการแย่งชิง “พื้นที่” ที่กําหนดอนาคต
ความเชื่อ และวัฒนธรรม : จิตวิญญาณของผู้เล่น
ตะวันตก: พลังแห่งปัจเจกชน
ตะวันตกหยั่งรากจากปรัชญากรีก – โรมันและคริสต์ศาสนา – ความจริงต้องพิสูจน์ได้ และ individualism ขับเคลื่อนทุกสิ่ง AI จากค่ายต่าง ๆ เป็นเครื่องมือของ “ปัจเจก” ที่ปลด ปล่อยจินตนาการ แต่ความยึดมั่นในเสรีภาพอาจนําไปสู่ความโกลาหล – เช่น Bias หรือการใช้ในทางที่ผิด
ตะวันออก : พลังแห่งส่วนรวม
ตะวันออกยึดโยงกับขงจื้อ, เต๋า, และพุทธศาสนา – ความ สมดุล และ Collectivism คือแก่นแท้ DeepSeek และ พันธมิตรถูกสร้างเพื่อ “ส่วนรวม” – ยกระดับการศึกษา, การแพทย์, และสังคม โดย DeepSeek นําทัพด้วยแนวคิดที่เข้า ถึงทุกคน ความงดงามอยู่ที่การอยู่ร่วมกัน แต่การยอมจํานน ต่ออํานาจส่วนกลางอาจบีบความสร้างสรรค์
การเชื่อมโยง : สงครามแห่งอุดมการณ์
DeepSeek ท้าทายตะวันตกโดยพิสูจน์ว่า AI สามารถเป็นทั้งฟรี และควบคุมได้ การปะทะนี้ไม่ใช่แค่เทคโนโลยี แต่เป็นสงครามระหว่าง “ฉัน” กับ “เรา” – โลกจะเลือกฝงไหน?
ประวัติศาสตร์ : บทเรียนจากเกมเก่า
ตะวันตก : บทเรียนจากชัยชนะ
ตะวันตกมีชัยชนะอันยิ่งใหญ่ในอดีต – การล่าอาณานิคม, การปฏิวัติอุตสาหกรรม – ที่หล่อหลอม mindset แบบ “บุก ก่อน คิดทีหลัง” AI จากค่ายต่าง ๆ เกิดจากความกล้านี้ แต่บาดแผลจากอดีต – เช่น ลัทธิหลังอาณานิคม – อาจกลับมา ทําร้ายตัวเองได้ในศววรรษนี้
ตะวันออก : บทเรียนจากความพ่ายแพ้
ตะวันออกเรียนรู้จากความพ่ายแพ้ในสงครามฝุ่น, การล่าอาณานิคม, ญี่ปุ่นหลังสงครามโลก – ความเจ็บปวดสอนให้ อดทนและใช้การวางหมากระยะยาว DeepSeek และพันธมิตรก็เป็นผลจากบทเรียนนี้ โดย DeepSeek เป็นสัญลักษณ์ของการฟื้นฟูศักดิ์ศรี
การเชื่อมโยง : พลังขับเคลื่อนที่แตกต่าง
ตะวันตกใช้ชัยชนะผลักดันความกล้า ตะวันออกใช้ความพ่ายแพ้ขับเคลื่อนความทนทาน DeepSeek ทําให้การปะทะนี้เป็นการต่อสู้ระหว่าง “ผู้พิชิต” และ “ผู้รอด”
รากฐานใหม่และการทูต: การปูทางของตะวันออก
รากฐานใหม่ : ถนนดิจิทัลแห่งอนาคต
DeepSeek และ Belt and Road Initiative (BRI) วาง “ถนนดิจิทัล” คล้ายจิ๋นซีฮ่องเต้ที่กําหนดมาตรฐาน หรือกุบไลข่านที่เชื่อมอาณาจักรเป็นการสร้างจุดเริ่มต้นของอารยธรรมในศตวรรษที่ 21 ที่ทํา เทคโนโลยีที่เข้าถึงทุกคนและเป็นเทคโนโลยีที่ใช้ได้ในชีวิตประจําวันไม่ใช่ เป็นแค่เครื่องมือของกลุ่ม Techno Elites เท่านั้น
การทูตและพันธมิตร : เครือข่ายความร่วมมือ
จีนใช้ DeepSeek และการค้าเพื่อผูกมิตร แทนการครองเดี่ยวที่ “ข้าใหญ่คนเดียว” ใช้เทคโนโลยีปูทางสู่เครือข่ายโลกที่เชื่อมโยงกันการเป็น Opensource ของ DeepSeek ไม่ใช่แค่กลยุทธ์ทางเทคนิค แต่เป็นการทูตดิจิทัลที่สร้างความไว้วางใจ และความร่วมมือกับนานาประเทศทั่วโลก
DeepSeek ไม่ใช่แค่หมาก แต่เป็นเบื้องต้นของวิสัยทัศน์ที่เปลี่ยนกฎของเกม จากการแข่งขันสู่การร่วมมือ จากการครอบงําสู่การแบ่งปัน
อนาคต : DeepSeek และการพลิกกระดาน
ฉากทัศน์ 1 : ตะวันตกยังครอง
OpenAI, Google และค่ายอื’นๆ รักษาความเป็นผู้นํา – โลกแห่ง “เสรีนิยมดิจิทัล” ที่เต็มไปด้วยไอเดีย แต่กลับเหลื่อมล้ำถึงการเข้าถึง เทคโนโลยีก้าวล้ำแต่การเข้าถึงจํากัด คนมีเงินเท่านั้นถึงสามารถใช้เครื่องมือล้ำ ๆ อย่างเต็มประสิทธิภาพบริษัทใหญ่ ๆ ก็ยังครองอํานาจการจัดการทรัพยากรอยู่ดี
ฉากทัศน์ 2 : ตะวันออกขึ้นนํา
DeepSeek นําทัพ Qwen และ Kimi จะสร้าง “ระเบียบดิจิทัล” ที่มั่นคง และเข้าถึงได้ง่ายกว่าด้วยทรัพยากรที่น้อยกว่า แต่ก็จะถูกกีดกัน และควบคุมเข้ม– โลกก็จะกลายเป็นโลกที่ทุกคนมี AI แต่ถูกจับตามองการเข้าถึงกว้างขวาง แต่นวัตกรรมอาจชะลอหรือไม่แน่อาจจะทําให้การทํานวัตกรรมมีวิถี และการสร้างที่แตกต่างไปเหมือนที่ Deepseek ทําได้
ฉากทัศน์ 3 : สงครามเย็นยุค AI
DeepSeek ปะทะทัพตะวันตก – โลกแบ่งเป็นสองขั้ว : Opensource vs Proprietary, เสรี vs ควบคุม เทคโนโลยี พัฒนาแต่มนุษยชาติแตกแยก ก็จะวนเข้าลูปสงครามเย็นเหมือนช่วงสงครามเย็นนิวเคลียร์ในช่วง 70-80s
ฉากทัศน์ 4 : ลูกผสมแห่งความหวัง
คงเป็นภาพฝันที่จะเห็น DeepSeek ผสานกับ AI ตะวันตก ระเบิดความสร้างสรรค์ + การเข้าถึง = โลกที่สมดุล มนุษย์หันหน้าเข้าหากัน และกอดคอกันสร้างนวัตกรรมที่เติบโตควบคู่กับความเท่าเทียม สร้างเทคโนโลยีรับใช้ มนุษยชาติทั้งมวล
พวกเราได้อะไรจากเกมนี้ ?
ผลกระทบต่อผู้ใช้งาน
จากตะวันตก คุณได้ GPT ที่ช่วยเขียนนิยาย, Google ที่ค้นหาคําตอบทันใจ, Grok ที่วิเคราะห์ปัญหาเชิงลึก – แต่แพง และซับซ้อนจาก DeepSeek คุณได้เครื่องมือที่ถูก เช่น หมอในชนบทใช้แปลผล X-ray – แต่ต้องยอมรับการควบคุม
ผลกระทบต่อมนุษยชาติ
ความก้าวหน้า – นักวิทย์ใช้ AI ตะวันตกค้นคว้าดาวเคราะห์ใหม่, ชาวนาในเอเชียใช้ DeepSeek วิเคราะห์ดิน แต่ความขัด แย้งอาจนําไปสู่การแบ่งแยก การแข่งขันระหว่างระบบอาจสร้างกําแพงใหม่ในโลกดิจิทัล
DeepSeek คือคําประกาศจากจีนว่า “เราจะชนะในแบบของเรา” – ร่วมกับ Qwen และ Kimi และอีกหลาย ๆ ตัวในอนาคตเป็นใบเบิกทางเพื่อปูทางสู่รากฐานใหม่และเชื่อมโลกเข้าด้วยกัน
ตะวันตกมี “ควีน” ที่หลากหลายและกล้าได้กล้าเสีย ตะวันออกมี “ม้า” ที่ฉลาดและอดทน
“ในโลกยุคใหม่ที่พวกเราทุกคนสามารถเข้าถึง เทคโนโลยีได้ง่ายขึ้น เราจะยอมให้ฝ่ายใดกําหนด อนาคต หรือจะฉีกกระดานทิ้งและเขียนกฎใหม่เอง? คําตอบอาจไม่ใช่การเลือกข้าง แต่เป็นการ สร้างสมดุลใหม่ที่ทุกฝ่ายอยู่ร่วมกันได้”
References
1. DeepSeek: https://www.deepseek.com/; MIT Technology Review (2023); South China Morning Post (2025, “Baidu adopts DeepSeek AI models”); Reuters (21 ก.พ. 2025, “Chinese universities launch DeepSeek courses to capitalise on AI boom”).
2. Qwen และ Kimi: South China Morning Post (2023); https://www.alibabacloud.com/, https://www.tencent.com/.
3. Western AI: Mowery, D. C., & Rosenberg, N. (1998). Paths of Innovation. Cambridge University Press.
4. Eastern Strategy: Hillman, J. E. (2020). The Emperor’s New Road. Yale University Press.
5. ความเชื่อและวัฒนธรรม : Shambaugh, D. (2013). China Goes Global. Oxford University Press.
6. ประวัติศาสตร์ : Spence, J. D. (1990). The Search for Modern China. W.W. Norton & Company.
ดาวน์โหลดบทความ ได้ที่ > https://tinyurl.com/4vmr7u9x
ผู้เขียน
